از مجموعه نظامهاي طبقه بندي كه در حال حاضر مورد استفاده قرار مي گيرند ، طبقهبندي چندمحوري به دليل تكميل محورهاي تكميلي و كمك و تشخيصي متعدد ، نظام مناسبي براي تشخيص و طبقه بندي فراهم مي سازد . دو طبقه بندي چند محوري هر محور نشانگر آگاهيهاي تكميلي در مورد علايم ، سبب شناسي ، سطح سازگاري ، ميزان استرس و ... است . تجديدنظر چهارم راهنماي تشخيصي آماري اختلالهاي رواني (DSM IV) يكي از نظامهاي چندمحوري است كه در سال 1994 جانشين DSM IIIR شده است . آماده سازي DSM IV بنا به ضرورت و به طور تنگاتنگي با آماده شدن فصل پنجم «اختلالهاي رواني و رفتاري» در ICD 10 كه به وسيلة سازمان جهاني بهداشت تهيه شده ، هماهنگ شده است و مشورتهاي بين انجمن روان پزشكي امريكا و سازمان جهاني بهداشت به هماهنگي كدها و اصطلاحات منجر شده است .
در سيستم چند محوري ،ارزيابي بر اساس محورهاي متعددي انجام مي گيرد و هر محور به حوزة متفاوتي از اطلاعات مربوط بوده و متخصصان را در طرح ريزي درمان و پيش بيني نتيجه كمك مي كند ، نظام چند محوري DSM IV براي اين منظور پنج محور پيشنهاد كرده است . استفاده از اين نظام ، ارزيابي نسبتاً نظام مند و جامعي را با توجه به اختلالهاي رواني متعدد و شرايط طبي ، مشكلات رواني ، اجتماعي ، محيطي و سطح عملكرد فراهم ساخكته ، چهارچوب مناسبي را براي سازماندهي و ارتباط دادن اطلاعات باليني در مورد يك شخص به دست مي دهد و كاربرد مدل زيستي رواني اجتماعي را در شرايط باليني ، تربيتي و پژوهشي امكان پذير مي كند . محورهاي DSM IV عبارت اند از :
محور I : اختلالهاي باليني يا شرايط ديگري كه ممكن است كانون توجه باليني باشد .
محور II : اختلالهاي شخصيت و اختلال عقب ماندگي ذهني
محور III : بيماريهاي جسماني
محور IV : مشكلات رواني اجتماعي ، و محيطي
محور V : ارزيابي كلي عملكرد
محور يك : اختلالهاي باليني يا شرايط ديگري كه ممكن است مركز توجه باليني باشد .
در اين محور اختلالهاي باليني و شرايط ديگري كه ممكن است كانون توجه باليني باشند ، قرار گيرند . چنين گستره اي تمام اختلالها و شرايط باليني به استثناي اختلالهاي شخصيت و عقب ماندگي را كه در محور دو طبقه بندي مي شوند ، شامل ميشود . گروهها اصلي اختلالهايي كه در اين محور طبقه بندي مي شوند عبارتاند از:
1 اختلالهايي كه معمولاً براي اولين بار در نوباوگي ، كودك يا نوجواني تشخيص داده مي شوند (به غير از عقب ماندگي ذهني كه در محور دو طبقه بندي مي شود)
2 روان اشفتگي ، زوال عقل و ساير اختلالهاي يادزدايشي ، و شناختي
3 عقب ماندگي هاي ذهني مرتبط با بيماريهاي جسماني
4 اختلالهاي مرتبط با مواد
5 اسكيزوفرني و ساير اختلالهاي روانپريشي
6 اختلالهاي خلقي
7 اختلالهاي اضطرابي
8 اختلالهاي شبه جسمي
9 اختلالهاي ساختگي
10 اختلالهاي گسستي
11 اختلالهاي جنسي و هويت جنسي
12 اختلالهاي خوردن
13 اختلالهاي خواب
14 اختلالهاي كنترل تكانه كه در جاي ديگري طبقه بندي نشده اند .
15 اختلالهاي سازگاري
16 اختلالهاي ديگري كه مي تواند كانون توجه باليني قرار گيرد .
برچسب ها:
بررسی طبقه بندي اختلالهاي رواني بر اساس DSMIV